Pro­fes­sor Joep Lange pleitte sinds 2011 voor PrEP; sinds­di­en hebben ongeveer 6.000 mensen in Ned­er­land te horen gekre­gen dat zij hiv hebben. 

Tegen­wo­ordig kun je pri­ma met hiv lev­en, ook omdat weten­schap­pelijk bewezen is dat mensen met hiv het virus niet meer kun­nen doorgeven als het niet meer aan­toon­baar is in het bloed, maar het stig­ma op het hebben van hiv bli­jft enorm en bezorgt mensen met hiv een flink aan­tal kleine en grote hoofdbrekens.

PrEP is een van de manieren om ervoor te zor­gen dat mensen geen hiv hoeven oplopen en is daarmee ook een van de vitale onderde­len van wat we com­bi­natiepre­ven­tie noe­men en waarmee we het aan­tal nieuwe hiv-infec­ties drastisch kun­nen lat­en slinken. Ste­den als San Fran­cis­co en Lon­den hebben dat op spec­tac­u­laire wijze al lat­en zien.

PrEP-gebruik­ers rap­porteren naast min­der angst voor seks ook meer bewust­word­ing ron­dom hun sek­suele en men­tale gezond­heid, zek­er als ze zich elke drie maan­den lat­en testen op soa’s.

PrEP is daarmee een win-win sit­u­atie, zow­el voor de indi­vidu­ele gebruik­er als de samen­lev­ing in zijn totaal. Toch is PrEP nog niet voor iedereen die er baat bij heeft beschik­baar en kun je nog niet over­al in Ned­er­land terecht voor de noodza­ke­lijke PrEP-zorg. De stand van zak­en per decem­ber 2017.


De lange weg van PrEP naar het zorgpakket
Ter­wi­jl in Ameri­ka de PrEP-rev­o­lu­tie al sinds 2012 aan de gang is, blijkt dat Europa grote aarzelin­gen kent. Eerst in het erken­nen van de voorde­len die PrEP met zich mee­brengt, dan in het erken­nen van PrEP door het Europese Geneesmid­de­len­bu­reau om Tru­va­da toe te lat­en als hiv-pre­ven­tiemid­del op de Europese markt. Dat laat­ste gebeurde ein­delijk in juli 2016. Vanaf dat moment nam de druk op de poli­tiek toe om PrEP toe te lat­en in het zorg­pakket, zodat zoveel mogelijk mensen zon­der prob­le­men voor deze hiv-pre­ven­tie kun­nen kiezen.


Schip­pers zegt nee
Maar de poli­tiek laat zich niet zomaar over­tu­igen bleek. Ondanks druk uit het hele veld dat zich in Ned­er­land met hiv-pre­ven­tie bezighoudt, hield de min­is­ter van VWS, Schip­pers, haar poot sti­jf. Ook in haar par­tij, de VVD, schoot het niet op. Men vond dat er eerst advies inge­won­nen moest wor­den bij de Gezond­hei­d­sraad, een uiterst traag en frus­tr­erend pro­ces. Naar verwacht­ing komt dat advies in het voor­jaar van 2018 uit, en als posi­tief, kan het dan nog wel tot 2019 duren voor­dat PrEP in het zorg­pakket een feit is.


PrEP nog steeds te duur
En dat ter­wi­jl andere Europese lan­den al over­stag zijn. In Frankrijk, Schot­land, Noor­we­gen, Por­tu­gal en Bel­gië kun je kosteloos, of tegen een min­i­male ver­goed­ing PrEP op recept kri­j­gen. De sit­u­atie in Ned­er­land was tot afgelopen novem­ber erbarmelijk: tegen de 600 euro kostte een dagelijkse dosis PrEP per maand; inmid­dels kun je voor 99,50 euro per maand dagelijks PrEP slikken via de Plus Apotheken, maar voor veel man­nen is dit ook nog te duur. Zek­er als je via semi-ille­gale weg voor min­der dan 35 euro een pot­je met der­tig pillen uit Thai­land, India of Zuid Afri­ka kunt importeren.


GGD’en berei­den zich voor op PrEP-zorg
Als je PrEP slikt (of gaat slikken) is het belan­grijk om je elke drie maan­den te lat­en testen op hiv en andere soa’s. Ook moet je lat­en con­trol­eren hoe je nieren met PrEP omgaan. De GGD Ams­ter­dam heeft hier de afgelopen twee jaar veel ervar­ing in opgedaan door mid­del van het onder­zoek AmPrEP, waar 374 man­nen en 2 trans­vrouwen aan deel­ne­men. Afgelopen zomer stelde de Ams­ter­damse gemeen­ter­aad geld beschik­baar zodat GGD Ams­ter­dam ook PrEP-zorg kan bieden aan 250 extra mensen die niet aan dit onder­zoek mee­doen, maar wel PrEP slikken. Inmid­dels is er een project ges­tart om ook andere GGD’en en huis­art­sen voor te berei­den op de komst van PrEP, zodat over­al in Ned­er­land vanaf 2018 goede PrEP-zorg geleverd kan worden.


PrEP­nu zat niet stil de afgelopen jaren
Vanaf moment één was duidelijk wat de doel­stellin­gen van PrEP­nu waren: stri­j­den om PrEP ver­goed te kri­j­gen met de zorg die erbij hoort, en zoveel mogelijk man­nen infor­matie geven over PrEP waar ze mee uit de voeten kunnen.

Voor up to date infor­matie over PrEP en PrEP-zorg kun je terecht op onze web­site en op onze social media, maar PrEP­nu komt ook naar je toe. Zo staan we op fes­ti­vals als Milk­shake en beurzen als het nation­aal Soa*Hiv*Seks con­gres in de Beurs van Berlage, hebben we stands op man­nen­feestjes als Fun­house XL en Bear Neces­si­ty, geven we voor­lichtin­gen en doen we mee aan infor­matieav­on­den in het land.


Infor­matiework­shops
Steeds meer man­nen zijn nieuws­gierig naar PrEP en hoe je het kunt kri­j­gen. PrEP­nu is daarom afgelopen jaar begonnen met infor­matiework­shops op zater­dag­mid­dag waar­bij alti­jd één van onze drie art­sen aan­wezig is om ook gede­tailleerd op medis­che vra­gen in te gaan. In jan­u­ari 2018 begin­nen we ook met één avond­work­shop in de maand.

PrEP­nu geeft infor­matie over hoe PrEP te kri­j­gen uit het buiten­land en we hebben er zelf voor gezorgd dat de Plus Apotheken in con­tact kwam met de fab­rikant van de goed­kopere PrEP waar­door je nu voor 100 euro een maand pillen kunt kri­j­gen in Ned­er­land. Daar­naast helpt PrEP­nu man­nen ook op weg om via goed­kopere wegen aan PrEP te komen. PrEP­nu werkt samen met de GGD Ams­ter­dam en met de Aids Health­care Foun­da­tion om ervoor te zor­gen dat man­nen de juiste PrEP-zorg krijgen.


2018 wordt een beslis­send jaar
Niet alleen komt het advies van de Gezond­hei­d­sraad eraan, maar ook de wereld­wi­jde hiv/aids car­avaan die in juli voor hun grote twee­jaar­lijkse con­gres in Ams­ter­dam neer­strijkt. Het is ondenkbaar dat de Gezond­hei­d­sraad negatief gaat advis­eren, en met de ogen van de wereld op Ned­er­land gericht in juli, is de verwacht­ing dat de Ned­er­landse over­heid mooie sier zal willen mak­en door dan aan te kondi­gen dat Ned­er­land ook op de PrEP gaat.

In 2018 zal PrEP­nu actief bli­jven in het advis­eren van man­nen over hoe voor een redelijke pri­js aan hun PrEP te komen en hoe hun PrEP-zorg voor elka­ar te kri­j­gen. Hoewel vri­jwel elke homo­man in Ned­er­land nu wel geho­ord heeft van PrEP, zal goeie infor­matie over PrEP en PrEP-zorg een belan­grijke taak bli­jven van PrEP­nu in het komende jaar. In ieder geval tot het moment dat de Ned­er­landse gezond­hei­d­szorg zijn zaak­jes volledig op orde heeft.


Hoe staat het ervoor met PrEP in Nederland?

  • PrEP wordt nog steeds niet ver­goed door de zorgverzekering
  • Aan­tal nieuwe hiv-infec­ties in Ned­er­land per jaar: rond de 800
  • Een pot­je dagelijkse PrEP kost nu 99,50 euro per maand bij de Plus Apotheken
  • GGD Ams­ter­dam is begonnen met PrEP-zorg voor mensen die niet in AmPrEP zitten
  • Noor­we­gen, Schot­land, Frankrijk en Bel­gië hebben PrEP al geregeld
  • PrEP­nu geeft weke­lijkse informatieworkshops
  • PrEP­nu is aan­wezig bij feesten, par­ti­jen, informatieavonden
  • PrEP­nu geeft advies over hoe je aan gener­ieke PrEP kunt komen


  • Wat gaat er gebeuren in 2018?

  • De Gezond­hei­d­sraad komt ergens de komende maan­den met advies over PrEP in het zorgpakket
  • AmPrEP zit in zijn derde (en laat­ste) jaar
  • De wereld­wi­jde hiv/aids car­avaan komt in juli naar Ams­ter­dam voor een congres
  • Het project ‘We Are Pre­pared’ zorgt ervoor dat Ned­er­land goeie PrEP-zorg kan lev­eren vanaf 2018 en dat de doel­groep opti­maal bedi­end gaat worden
  • PrEP­nu bli­jft weke­lijkse infor­matiework­shops geven
  • PrEP­nu bli­jft aan­wezig bij feesten, par­ti­jen en informatieavonden
  • PrEP­nu bli­jft advies geven over hoe je aan gener­ieke PrEP kunt komen



  • Last updated 21/12/2017